May nagtanong sa akin “Paano ba mag-budget ng suweldo para hindi kapusin ang pera?” Technically hindi ko nasagot nang tama, kasi kung usapang budget plan ay hindi ko ginagawa ‘yon palagi. Ang alam ko ay 3 simpleng importante bagay kung paano makaipon ng pera mula sa sahod nang hindi masyadong nagba-budget:
Ang budget is like diet. At ang diet sa pagkain ay hindi nangangahulugan ng paggutom sa sarili. Ang sinasabi lang ay moderation sa pagkain lalo na sa nakakasama sa kalusugan. Kung itse-check mo nga ang food pyramid o diet pyramid ay hindi naman totally ipinagbawal ang pagkain ng karne o mantika. Ang kailangan lamang ay untian kumpara sa sobra-sobrang pagkain ( you know, something like lamon).
Ganoon din sa pagba-budget, kahit ikot-ikutin mo lahat ng tips na mahahanap mo ay lalabas ang pagtitipid lamang o ang paggastos in moderation. Hindi ito pag-deprive sa kung ano gusto mo talagang bilhin, bagkus ito ay paggasta ng wais. Ang pagpili sa kung saan ka makakasulit o makakamura. Sunod na rito ay pagkonsidera sa kung ano ang pinaiikot na pera at tamang paglaanan nito.
Top 10 Stock Picks In The Philippines (must Invest In 2023)
Kung conditioned, habit o lifestyle mo na talaga ang magtipid ay medyo malabo na mawalan ka rin ng pera. UNLESS, may something…
My Budget lesson: By default ang buyer’s guide/ factor ko ay sa kung saan ako makakatipid o makakasulit. Hindi ako partikular sa brand name, kundi sa quality at rarity (pagkabihira) ng bagay. Kung matagal ko na bang magagamit ay bakit hindi.
May pagkakataon na kahit anong pagtitipid ay hindi kakayanin. Iyan ay kung mababa talaga ang kita para sa pang-araw-araw na gastos. Halimbawa sumasahod ka ng Php 15, 000 buwanan at ang monthly expenses mo ay talaga ay Php 20, 000-Php 25, 000. Parang wala ngang kuwenta mag-budget kung kulang o wala ka naman talagang titipirin pa. Anong gagawin mo? At paano naman kung sapat lang ang kinikita mong pera? Sa akin dalawa ang gagawin ko:
Upgrading Production Technology Of Medium Scale Commercial Goat Breeder And Fattener
Ang dapat tandaan ay kapag nadagdagdagan na ang iyong kinikita ay dapat hindi magbago ang iyong living expenses. Kung magbabago man ay hindi mabilis or at least mas mababa pa rin ang living expense kaysa iyong sinasahod o kinikita. Para sa akin ito mainam na magkapera ka hindi lamang pantustos sa gastusin, kundi para talagang makaalwal o makapag-ipon ka. Tipong kakayanin mo na ang makapag-emergency fund, investment, retirement fund, at mag-avail ng insurance.
My Budget lesson: Isa sa karanasan ko aymagka-fulltime job na ang sahod ay halos eksakto lang sa panggastos. One day, I realized na may free time naman ako after work o weekend kaya naghanap ako ng freelance gig. Iyong hindi naman makakaapekto o conflict sa day job ko.
A few months later, na hindi ko nagagastos yung kita ko sa freelance work ko, ay nakaipon ako ng Php25-30k. Ipinautang ko iyon sa kuya ko para sa sari-sari store business n’ya. After a year nabayaran n’ya ako at ibinili ko ng laptop para magamit ko sa work at freelance gig ko. Noong nakabawi-bawi na ako ay saka ako naglakas-loob na mag-invest at tuparin ang isa sa pangarap ko.
The Central Echo
Bakit nga ulit kailangan panatilihin ang lifestyle o living expense kahit sumasahod na ng malaki? Sa mga nakausap kong OFWs at kahit corporate employees ay dito sila nadadale pagdating sa money management. Kapag itinaas o isinabay mo kasi ang living expense mo sa pagtaas ng kinikita ay lalabas din na wala kang matatabi. Ang tawag din dito ay Lifestyle Inflation na baka nga mas okay pa ang mababa ang sahod mo, basta matipid ka. Personally, may mga kakilala ako na ang tataas ng suweldo pero kinakapos palagi ng pera. Hindi nila napapansin na dahil iyon sa everyday-payday-money-diet nila.
Isa mga money saving tricks na na-develop ko ay basta magtabi ng pera. Ulit! Basta mag-TABI ng pera. Hindi pa iyan ipon ha. Katunayan, ito rin ang nirerekomenda ko sa nagtanong at magtatanong sa akin kung paano mag-budget ng sahod na hindi na nag-iisip pa paano mag-budget plan. Una nakakabagot at ang hassle naman talaga na iisa-isahin mo pang i-compute ang bagay-bagay. Although siempre advisable ‘yon. Ginagamitan ko ng excel minsan pero madalas sa binibilibili kong planner. Pangalawa, hindi naman sinasabi sa pagtatabi ng pera ay pinipilit mo ang sarili mo na mag-ipon. Ang thought pa naman ng marami sa pag-iipon at pagtitipid, ay kung hindi negative na pagkakuripot ay boring!
Pero subukan mong itabi ang mga ekstrang pera na mula sa sukli, bonus, o incentive. Balewala yan ‘pag paisa-isa at umpisa, pero ‘pag naipon ay malaki na pala. Narito ang budget lesson/ money trick ko para makapag-ipon ng pera mula sa sweldo/ kita
Fiscal Transparency Webinar (mandanas)
Ang kay Mr. Wally at ang kay Mr. Piggy. For a whole week halimbawa ay may budget ako na Php 500, kasama na roon ang transportation (trike, bus, at jeep) at food (merienda or lunch) allowances. Kapag hindi ako magta-tricycle (Php 9 or Php 18), ang perang nakalaan doon ay ekstrang pera ko na. Ganoon din kung hindi ko nagastos ang pang-merienda. Pero sa halip na hahayaan ko ang ekstrang pera ko kay Mr. Wally (wallet) ay ihihiwalay ko na iyon at ipapatago ko na kay Mr. Piggy (alkansya o anumang lalagyan ng pera.
Hanggang maaari, kung ano ang pera kay Wally ay panggastos lang. Kaya hanggang maaari ay hindi n’ya hawak ang ekstrang pera na dapat itinatabi ko o hindi naman panggastos. Isa pa’y ang hirap ikondisyon ang sarili na ‘wag galawin ang perang nasa wallet mo, ‘di ba? Makakaiwas ka pa ba kung may makikita kang masarap na pagkain o napakagandang damit kung may pera sa Wally mo? Waley!
Ang kay Wally, Piggy at Banker. Bibihira na may laman na malalaking pera (Php 1000 o Php 500) si Wally. Medyo hindi n’ya rin trip dahil sing laki lang s’ya ng typical coin purse. Kaya tutupiin at ipagsisiksikan ko pa ang mga money bills sa kanya. Ang ginagawa ko sa perang malalaki ay, ideally, ibinabangko na o ipinapaubaya ko na kay Mr. Banker agad. Bakit?
How To Make An Infographic In 5 Easy Steps (2022 Guide)
Bakit nga ulit kailangan panatilihin ang lifestyle o living expense kahit sumasahod na ng malaki? Sa mga nakausap kong OFWs at kahit corporate employees ay dito sila nadadale pagdating sa money management. Kapag itinaas o isinabay mo kasi ang living expense mo sa pagtaas ng kinikita ay lalabas din na wala kang matatabi. Ang tawag din dito ay Lifestyle Inflation na baka nga mas okay pa ang mababa ang sahod mo, basta matipid ka. Personally, may mga kakilala ako na ang tataas ng suweldo pero kinakapos palagi ng pera. Hindi nila napapansin na dahil iyon sa everyday-payday-money-diet nila.
Isa mga money saving tricks na na-develop ko ay basta magtabi ng pera. Ulit! Basta mag-TABI ng pera. Hindi pa iyan ipon ha. Katunayan, ito rin ang nirerekomenda ko sa nagtanong at magtatanong sa akin kung paano mag-budget ng sahod na hindi na nag-iisip pa paano mag-budget plan. Una nakakabagot at ang hassle naman talaga na iisa-isahin mo pang i-compute ang bagay-bagay. Although siempre advisable ‘yon. Ginagamitan ko ng excel minsan pero madalas sa binibilibili kong planner. Pangalawa, hindi naman sinasabi sa pagtatabi ng pera ay pinipilit mo ang sarili mo na mag-ipon. Ang thought pa naman ng marami sa pag-iipon at pagtitipid, ay kung hindi negative na pagkakuripot ay boring!
Pero subukan mong itabi ang mga ekstrang pera na mula sa sukli, bonus, o incentive. Balewala yan ‘pag paisa-isa at umpisa, pero ‘pag naipon ay malaki na pala. Narito ang budget lesson/ money trick ko para makapag-ipon ng pera mula sa sweldo/ kita
Fiscal Transparency Webinar (mandanas)
Ang kay Mr. Wally at ang kay Mr. Piggy. For a whole week halimbawa ay may budget ako na Php 500, kasama na roon ang transportation (trike, bus, at jeep) at food (merienda or lunch) allowances. Kapag hindi ako magta-tricycle (Php 9 or Php 18), ang perang nakalaan doon ay ekstrang pera ko na. Ganoon din kung hindi ko nagastos ang pang-merienda. Pero sa halip na hahayaan ko ang ekstrang pera ko kay Mr. Wally (wallet) ay ihihiwalay ko na iyon at ipapatago ko na kay Mr. Piggy (alkansya o anumang lalagyan ng pera.
Hanggang maaari, kung ano ang pera kay Wally ay panggastos lang. Kaya hanggang maaari ay hindi n’ya hawak ang ekstrang pera na dapat itinatabi ko o hindi naman panggastos. Isa pa’y ang hirap ikondisyon ang sarili na ‘wag galawin ang perang nasa wallet mo, ‘di ba? Makakaiwas ka pa ba kung may makikita kang masarap na pagkain o napakagandang damit kung may pera sa Wally mo? Waley!
Ang kay Wally, Piggy at Banker. Bibihira na may laman na malalaking pera (Php 1000 o Php 500) si Wally. Medyo hindi n’ya rin trip dahil sing laki lang s’ya ng typical coin purse. Kaya tutupiin at ipagsisiksikan ko pa ang mga money bills sa kanya. Ang ginagawa ko sa perang malalaki ay, ideally, ibinabangko na o ipinapaubaya ko na kay Mr. Banker agad. Bakit?